Την μνήμη του Οσίου Νικάνορα του Θαυματουργού εόρτασε η Σιάτιστα με επίκεντρο τον ομώνυμο Ιστορικό, κοιμητηριακό Ιερό Ναό. Ο Ναός ευρίσκεται στην είσοδο της πόλεως και φέτος κλείνει 310 χρόνια από την ανέγερσή του.
Την παραμονή, Τρίτη 6 Αυγούστου 2019, τελέσθηκε ο μέγας Αρχιερατικός Πανηγυρικός Εσπερινός της εορτής, προεξάρχοντος του Μητροπολίτου Σισανίου και Σιατίστης κ.κ. Αθανασίου μαζί με τους Ιερείς της Ενορίας τον πρωτοπρεσβύτερο Βασίλειο Βασιλείου και τον πρωτοπρεσβύτερο Νέστορα Γκουρομίσιο και με τη συμμετοχή πολλού πλήθους πιστών.
Μετά τα απόστιχα τελέσθηκε η αρτοκλασία και στη συνέχεια ο Μητροπολίτης κ.κ. Αθανάσιος κήρυξε τον θείο λόγο.
Μεταξύ άλλων είπε και τα εξής: «Αγαπητοί μου αδελφοί, γιορτάζει και σήμερα η Εκκλησία μια πολύ μεγάλη εορτή, την εορτή της Μεταμορφώσεως. Και γνωρίζετε καλά, σύμφωνα με τους ευαγγελιστές τον Απόστολο Πέτρο, τον Απόστολο Παύλο και τον Απόστολο Λουκά έλαβε χώρα στο όρος Θαβώρ σαράντα ημέρες πριν από το πάθος του Κυρίου. Όμως εάν εορταζόταν η Μεταμόρφωση σαράντα ημέρες πριν από το Πάσχα θα έπεφτε πάντα μέσα στην Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή και αυτό δεν μπορεί να γίνει διότι η Μεταμόρφωση είναι πανηγύρι, είναι Δεσποτική εορτή και δεν μπορεί να μπει μέσα στην πένθιμη περίοδο της μεγάλης Τεσσαρακοστής. Γι’ αυτό ορθώς αποφάσισαν οι άγιοι πατέρες της Εκκλησίας μας, η εορτή της Μεταμορφώσεως να μετακινηθεί και να ορισθεί σαράντα ημέρες πριν από την εορτή της Υψώσεως του Τίμιου Σταυρού (6 Αυγούστου – 14 Σεπτεμβρίου).
Η εορτή της Υψώσεως έχει τα ίσα της μεγάλης Τεσσαρακοστής, γι’ αυτό την ημέρα του Σταυρού, 14 Σεπτεμβρίου, έχουμε όχι μόνο αυστηρότατη νηστεία αλλά είναι, σαν να είναι Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Παραλείπονται οι Γάμοι και οι Βαπτίσεις, με πολύ φειδώ πρέπει να είναι αλάδωτο το κέρασμα και χωρίς τραπέζι. Όπως και παραμονή του Σταυρού απαγορεύονται οι Γάμοι, είναι τα ίσα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής…
Η εορτή της Μεταμορφώσεως συνδέεται και με την εορτή της Υπεραγίας Θεοτόκου, την οποία εορτάζουμε σε λίγες μέρες. Επειδή η Υπεραγία Θεοτόκος δάνεισε τα σπλάχνα της, για να συλληφθεί εκ Πνεύματος Αγίου, με μυστηριώδη τρόπο, άγνωστο σε μας, και να λάβει σάρκα, την ανθρώπινη φύση, το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός. Από τέλειος Θεός να γίνει και τέλειος άνθρωπος. Η Παναγία, λοιπόν, δάνεισε στο Χριστό και έδωσε την ανθρώπινη φύση, την οποία ο Θεός την προσέλαβε και την θέωσε. Από τότε η ανθρώπινη φύση θεώθηκε, και με την Ανάστασή του νίκησε τον θάνατο και με την Ανάληψη τοποθετήθηκε στα δεξιά του θρόνου του Θεού και Πατρός. Πάνω από όλους τους αγγέλους, πάνω από όλη την κτίση, πιο ψηλά και από τον Αδάμ, όπως ήταν στον παράδεισο, τότε προ πτώσεως.
Και πώς ξέρουμε ότι θεώθηκε η ανθρώπινη φύση; Εδώ είναι το θέμα. Η ανθρώπινη φύση θεώθηκε, μπορούμε δηλαδή να γίνουμε όπως ο Χριστός, μπορούμε να γίνουμε κατά χάριν Θεοί. Πώς θεώθηκε η ανθρώπινη φύση; Μας το δείχνει η Μεταμόρφωση. Η Μεταμόρφωση μας δείχνει, πως θεώθηκε η ανθρώπινη φύση μέσα από την Υπεραγία Θεοτόκο, που την δάνεισε στον Ιησού Χριστό. Βλέπουμε το φως, ως άκτιστη ενέργεια, πηγάζει από τον ίδιο τον Χριστό, που είναι και τέλειος Θεός αλλά και τέλειος άνθρωπος. Έτσι βλέπουμε τον Χριστό στον κέντρο, μεταξύ των δυο Προφητών, του Μωυσέως και του Ηλία, και ποιο δίπλα οι τρείς μαθητές Πέτρος, Ιάκωβος και Ιωάννης, μετέπειτα απόστολοι και τον Χριστό μέσα σε δόξα, μέσα σε φως, μέσα στη νεφέλη. Αυτό, λοιπόν, το άκτιστο φως, που πηγάζει από την θεότητα του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, περιβάλει την ανθρώπινη φύση, αφού ο Χριστός έχει και σάρκα, την ανθρώπινη φύση. Έτσι βλέπουμε ότι θεώθηκε και η ανθρώπινη φύση.
Αυτός είναι ο συνδυασμός των δυο γιορτών, της Υπεραγίας Θεοτόκου και της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος.
Και ερχόμαστε σήμερα να τιμήσουμε και ένα τέκνο του φωτός, τον Άγιο Νικάνορα. Γιατί λέγεται τέκνο του φωτός; Και εορτάζει ακριβώς την επόμενη μέρα της Μεταμορφώσεως. Ο Άγιος Νικάνωρ, ξέρετε πολύ καλά, που κάθε χρόνο κάνετε εδώ το πανηγύρι, κάθε χρόνο έχετε και ομιλίες και σας τα έχει πει πάρα πολλές φορές και ο μακαριστός γέροντας Παύλος Μητροπολίτης Σιατίστης και όλης τις Ορθοδοξίας. Ότι, ο Άγιος Νικάνορας προσπάθησε και έζησε σε όλη του τη ζωή με προσευχή, με νηστεία, με αγρυπνία, με καθαρότητα και έτσι μπόρεσε και απέκτησε το φως της θεότητος. Καθαρίστηκε τόσο πολύ η καρδιά του, που έβλεπε τον Χριστό. Τι λένε οι μακαρισμοί; «Μακάριοι οι καθαροί τη καρδία ότι αυτοί το Θεό όψονται». Και τον Θεό τον βλέπουμε ως φως. Απέκτησε, λοιπόν, τόσο καθαρή καρδιά, με τον αγώνα του και την χάρη του Θεού, ο Άγιος Νικάνωρ, που έβλεπε καθημερινά τον Θεό, ως φως, μέσα στη καρδιά του, με τους οφθαλμούς της ψυχής αλλά και με τους οφθαλμούς του σώματος. Ήταν, λοιπόν, τέκνο του φωτός και τέκνο της Μεταμορφώσεως, γιατί η Μεταμόρφωση είναι εορτή του φωτός. Και όταν ανέβηκε επάνω στο Καλλίστρατον όρος, στην περιοχή Ζάβορδας, και έκτισε και δημιούργησε το μοναστήρι εκεί. Το ονόμασε και το εόρτασε στην εορτή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος. Και θέλησε ο Θεός, με την άπειρη χάρη του, να κοιμηθεί ανήμερα της εορτής της Μεταμορφώσεως και είναι η μνήμη του ακριβώς την επόμενη ημέρα της κτίσεως του μοναστηριού και της εορτής της Μεταμορφώσεως.
Ο Όσιος Νικάνωρ, τέκνο φωτός, έζησε μια ζωή απλή, μια ζωή γεμάτη προσευχή, μια ζωή δύσκολη, μια ζωή όπου αγωνίσθηκε εναντίον των αρχόντων και του κόσμου και του σκότους, όμως βγήκε κινητής, γιατί είχε μέσα του πάντοτε την παρουσία του Ιησού Χριστού, διότι ήταν τέκνο φωτός. Διότι από μικρής ηλικίας δεν άφηνε τον εαυτό του να παρασυρθεί στα έργα του σκότους και να γεμίσει σκοτάδι. Δεν υπάρχει στον άνθρωπο και φως και σκοτάδι, υπάρχει ή το ένα ή το άλλο, ή μέσα μας έχουμε φως ή μέσα μας έχουμε σκοτάδι. Ο ίδιος ο Χριστός είπε ότι «ου δύναται κάποιος να δουλεύει σε δυο κυρίους ταυτόχρονα, να δουλεύει και στον Χριστό και στο μαμωνά. Τον έναν θα τον αγαπήσει και τον άλλον θα τον μισήσει, άσχετα αν δείχνει ότι είναι και με τους δυο μαζί.
Έτσι και ο άνθρωπος ή φως θα έχει μέσα του ή σκοτάδι. Γι’ αυτό σας παρακαλώ πολύ, ως άνθρωποι της Εκκλησίας, σαν άνθρωποι που ήρθαμε σήμερα να παρακαλέσουμε τον Άγιο Νικάνορα, για τις οικογένειές μας και τον εαυτό μας, σαν άνθρωποι που ήρθαμε να καταθέσουμε την ευγνωμοσύνη μας, για τις όσες ευεργεσίες μας έχει προσφέρει ό Όσιος Νικάνωρ, στην πόλη μας και στην περιοχή μας, σαν άνθρωποι που ήρθαμε να πούμε ένα ευχαριστώ στον Άγιο, που μας έχει σώσει τόσες φορές από χολέρα, από πανούκλα και από επιδημίες, από πυρετούς από ασθένειες, κυρίως τα παιδιά μας σε παλαιότερες εποχές αλλά και πρόσφατα…»
Αμέσως μετά ακολούθησε η περιφορά της Αγίας εικόνος του Αγίου Νικάνορος του Θαυματουργού στον χώρο του κοιμητηρίου και γύρω από τον Ιερό Ναό.
Το πρωί της Τετάρτης 7 Αυγούστου, τελέσθηκε ο Όρθρος και στη συνέχεια η Πανηγυρική Θεία Λειτουργία από τους πρωτοπρεσβυτέρους π. Βασίλειο Βασιλείου και π. Νέστορα Γκουρομίσιο, και τους Ιερείς π. Δημήτριο Χήτο και π. Προκόπιο Διδίλη.
Ἐνορία Ἁγίου Νικολάου Σιάτιστας 