Tην Κυριακή Ε΄ Νηστειών, 2 Απριλίου 2017, στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου Σιάτιστας, το απόγευμα, τελέστηκε ο Ε΄ Κατανυκτικός Εσπερινός, χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Σισανίου και Σιατίστης κ. κ. Παύλου.

Ομιλητής του Ε΄ Κατανυκτικού Εσπερινού ήταν ο ίδιος ο Σεβασμιώτατος κ. κ. Παύλος.

Στο πρώτο μέρος της ομιλίας του αναφέρθηκε στο βίο της Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας και στη μεγάλη αρετή της μετάνοιας. Όπως είπε «η Εκκλησία μας την προβάλλει αυτή την ημέρα, Κυριακή Ε’ Νηστειών, σαν επισφράγισμα του όλου Τριωδίου, γιατί το Τριώδιο είναι περίοδος μετανοίας.»

Στη συνέχεια, παίρνοντας αφορμή από το Ευαγγελικό ανάγνωσμα της ημέρας, είπε: «Και εμείς πολλές φορές ζητάμε πολλά απ’ το Θεό. Και καμιά φορά παραπονιόμαστε κιόλας, γιατί ο Θεός δεν μας ακούει. Στα περισσότερα απ’ αυτά που ζητάμε, η απάντηση του Χριστού θα πρέπει να είναι ίδια μ’ αυτή των μαθητών. «Δεν ξέρετε τι ζητάτε». Ακόμα κι όταν αυτό που ζητάμε μας φαίνεται καλό. Φαίνεται καλό. Είναι καλό;  Λέω ένα παράδειγμα που σας αφορά. Τα παιδιά σας ετοιμάζονται να δώσουν εξετάσεις. Κάνετε προσευχές και παρακλήσεις για να περάσουν στο Πανεπιστήμιο. Είστε σίγουροι ότι αυτό είναι καλό γι’ αυτά; Πόσα παιδιά που πέτυχαν χάθηκαν; Πόσα παιδιά που πέτυχαν δεν τελείωσαν; Πόσα παιδιά που πέτυχαν έμπλεξαν; Και πόσα παιδιά που έφυγαν για να σπουδάσουν τους τα έφεραν τέσσερεις πίσω στο σπίτι τους. Άρα, πόσο ξέρετε τι ζητάτε; Και θα μου πείτε, και τι να ζητάμε; Να ζητάμε αυτό που ζητούσε ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς: «Κύριε όπως θέλεις και όπως ξέρεις, ελέησέ με». Γιατί εγώ δεν ξέρω τι πραγματικά με συμφέρει. Δεν ξέρω τι είναι καλό για το παιδί μου. Δεν ξέρω αν αυτός ο δρόμος που πάω να περπατήσω είναι καλός για μένα.

Ακόμα να προσεύχομαι και να λέω «γνώρισόν μοι Κύριε οδόν εν η πορεύσομαι». Γνώρισέ μου Κύριε το δρόμο που πρέπει να περπατήσω. Γνώρισε, Κύριε, στο παιδί μου το δρόμο που πρέπει να περπατήσει. Αν Κύριε ο δρόμος που πάω να ξεκινήσω, που πάει να ξεκινήσει το παιδί μου δεν είναι για ευλογία, κλείσ’ τον τον δρόμο. Αλλά εμείς είμαστε πάντα σίγουροι ότι ξέρουμε, και γι’ αυτό πολλές φορές αποτυχαίνουμε. Έτσι λέει ο Κύριος στους δύο μαθητές του: «Αν θέλετε να σας κάνω την επιθυμία, ετοιμαστείτε για να σταυρωθείτε». Και εμείς πολλές φορές σταυρωνόμαστε απ’ τις δικές μας επιθυμίες.

Κάποτε οι επιθυμίες φαίνονται καλές αλλά ο τρόπος μας δεν είναι καλός. Και πιο πολύ επιχειρούμε να τις επιτύχουμε με τα δικά μας μέσα και όχι με τη χάρη του Θεού. Είμαστε πάντα έτοιμοι να δώσουμε συμβουλές πολλές, αλλά όχι τόσο πολύ έτοιμοι να πιάσουν κάλους τα γόνατά μας, προσευχόμενοι για τα παιδιά μας, για το σπίτι μας, για τα προβλήματά μας…

Ο Άγιος Μάξιμος ο ομολογητής λέει κάπου: «Κάθε φορά που μπαίνουμε στο Ναό θα πρέπει να ανεβαίνουμε ένα σκαλοπάτι πιο πάνω στην αρετή, εάν καταλαβαίνουμε γιατί πάμε». Και εγώ παραφράζοντας λίγο το λόγο του θα σας πω, κάθε Σαρακοστή που περνάει πρέπει να είμαστε αρκετά καλύτεροι να μη φτάσουμε ποτέ να πούμε, «Πάτερ μια απ’ τα ίδια», γιατί αυτό σημαίνει ότι δεν καταλάβαμε τίποτα, ούτε απ’ το Σταυρό του Χριστού, ούτε από τα πάθη του, ούτε από τίποτα, και υπηρετούμε μόνο το τομαράκι μας. Γι’ αυτό, λοιπόν, να προσευχηθούμε, και να παρακαλέσουμε, και να αγωνιζόμαστε, και κάθε Σαρακοστή να ανεβαίνουμε ένα σκαλοπάτι παραπάνω.

Με τρομάζουν μερικές φορές τα γηρατειά, που είναι άτιμα και όχι αγιασμένα. Βλέπω ανθρώπους με άσπρα μαλλιά να αισχρολογούν, και πραγματικά καταθλίβομαι. Ο άνθρωπος αυτός, πότε θα ξυπνήσει; Πότε θα καταλάβει; Βλέπω ανθρώπους που περνάνε τα χρόνια τους αλλά δεν έχουν αγάπη και συγχώρεση στην καρδιά τους. Πότε θα τ’ αποκτήσουν; Το τέλος εγγίζει και τότε θα ξαφνιαστούμε.

Γι’ αυτό, λοιπόν, καθώς κάθε μεγάλη Σαρακοστή η Εκκλησία μας με τα κατανυκτικά της τροπάρια, με τους ψαλμούς της, με τα προκείμενα τα μεγάλα που ακούμε να ψάλλονται,  προσπαθεί να μας φέρει κατάνυξη στην ψυχή μας και νήψη, δηλαδή εγρήγορση πραγματική, ώστε όσο ο Θεός μας επιτρέπει να ζούμε, να ελέγχουμε τη ζωή μας, να βλέπουμε τις εμπάθειές μας, να βλέπουμε τους εγωισμούς μας, να βλέπουμε κάποια στερεότυπα που αφήσαμε και παγιώθηκαν στη ζωή μας, και να καταλάβουμε ότι πρέπει να τα αλλάξουμε. Πρέπει να αποκτήσουμε «νουν Χριστού». Πρέπει να νοιώσουμε ως παιδιά του Θεού, ως αδέλφια μεταξύ μας, ως μέλη της Εκκλησίας του Χριστού. Και έτσι να αγαπηθούμε, γιατί χωρίς αυτή την προϋπόθεση, ο Χριστός δεν θα είναι εν μέσω ημών.

Να καταλάβουμε, λοιπόν, και να ξυπνήσουμε, και να ετοιμαστούμε αυτή τη βδομάδα που τη λέμε και βουβή, γιατί δεν έχει Χαιρετισμούς, αλλά μας εισάγει στη Μεγάλη Βδομάδα, να την περάσουμε με λίγη σκέψη. Να σταματήσουμε λίγο απ’ τις δουλειές τις καθημερινές, απ’ όλα αυτά που τα θεωρούμε απαραίτητα, και να σκεφθούμε λίγο, όλοι μας, για πού πηγαίνουμε; τι ετοιμαζόμαστε να γιορτάσουμε; Τι θα καταλάβουμε από το Πάσχα; Όσοι το κάνουνε, να διερωτηθούνε, θα φύγω κι αυτή τη χρονιά απ’ την Ανάσταση; Δεν θα μείνω να λειτουργηθώ; Ποια Ανάσταση γιορτάζω τότε; και να πάρουμε απόφαση αληθινής μετάνοιας».