Με κατάνυξη τελέστηκε την Κυριακή 13 Μαρτίου 2016, Κυριακή της Τυρινής, η Θεία Λειτουργία στον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου Σιάτιστας.
Την Κυριακή αυτή, τελευταία Κυριακή του Τριωδίου, δεν γιορτάζουμε αλλά θυμόμαστε την εκ του Παραδείσου της τρυφής εξορία των πρωτοπλάστων Αδάμ και της Εύας. Θυμόμαστε δηλαδή την ανθρώπινη τραγωδία, η οποία οφείλεται στον εγωισμό και την απερισκεψία του ανθρώπου.
Στο κήρυγμά του, ο π. Βασίλειος ανέλυσε το στίχο «Μη θησαυρίζετε υμίν θησαυρούς επί της γης…», από το Ευαγγελικό Ανάγνωσμα της ημέρας.
Μεταξύ άλλων ανέφερε ότι, «οι Άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας μας, οι οποίοι διαμόρφωσαν τον ετήσιο εκκλησιαστικό κύκλο των εορτών, σήμερα, μετά από μία μικρή περίοδο τρυφής και ευδαιμονίας και καταναλώσεως όλων των τροφών, θέλουν να μας θυμίσουν την εξορία των πρωτοπλάστων από τον παράδεισο της τρυφής.
Και από αύριο θέσπισαν να αρχίζει η νηστεία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής.
Με την κατάλυση όλων των τροφών θέλουν να μας θυμίσουν τον Παράδεισο της απολαύσεως.
Με την περίοδο της νηστείας θέλουν να μας εικονίσουν, να μας δείξουν την επί της γης ζωή μας, μακριά από τον Παράδεισο.
Και το γεγονός της εξορίας του Αδάμ και της Εύας απ’ τον Παράδεισο, που θυμούμαστε σήμερα, και η μακρά περίοδος της νηστείας που ακολουθεί, μας προκαλούν μία λύπη, ένα πόνο, αλλά και μία νοσταλγία. Και η Εκκλησία το θέλει αυτό και το επιδιώκει.
Όπως σημειώνει ο Απόστολος Παύλος στην Β΄ προς Κορινθίους Επιστολή του, «Η κατά Θεόν λύπη μετάνοιαν εις σωτηρίαν αμεταμέλητον κατεργάζεται». Η λύπη δηλαδή, όπως την θέλει ο Θεός, παράγει μετάνοια, για την οποία κανένας δεν μετανιώνει.
Η λύπη επίσης παράγει και νοσταλγία, μία επιθυμία για επάνοδο στην πρώτη πατρίδα, την πατρίδα μας, τον ουράνιο τώρα Παράδεισο, την Βασιλεία του Θεού.
Εκεί είναι η πατρίδα μας! Εδώ είμαστε περαστικοί. Είμαστε εξόριστοι.
Όταν ο Θεός, για την ανυπακοή τους, εξόρισε τους Πρωτοπλάστους, δεν αφήρεσε τίποτα απ’ όσα τους είχε δώσει. Είτε ιδιότητες, ικανότητες, τάσεις, επιθυμίες, εφέσεις, λογική, ελευθερία, κρίση, βούληση κ.λ.π. Τους τα άφησε όλα, δυνάμει του «κατ’ εικόνα» που τους έπλασε.
Όμως, ο άνθρωπος, λόγω της πτώσεως, και της συνεχούς ανυπακοής στο θέλημα του Θεού και της αυτονομήσεως, όλα αυτά τα διεστρέβλωσε, τα διέστρεψε.
Αντί για καλές επιθυμίες απέκτησε κακές. Διέστρεψε τη λογική, έκανε κακή χρήση της ελευθερίας του κ.λ.π.
Και τι άλλο είναι η φιλάνθρωπη ενανθρώπιση του Θεού Λόγου, παρά η διόρθωση όλων αυτών των διαστροφών και διαστρεβλώσεων; Ήρθε να δείξει τον άνθρωπο, όπως ο Θεός τον δημιούργησε, και όπως ο Θεός τον θέλει. Ήρθε να αναστήσει τον πεπτωκότα άνθρωπο.
Γι αυτό και ο Ιησούς είναι το πρότυπο που πρέπει να μιμηθούμε. Είναι ο άνθρωπος ο οποίος δεν έπεσε. Είναι εκείνος στον οποίο «ευδόκησε ο Θεός Πατήρ».
Στο σημερινό Ευαγγελικό ανάγνωσμα, μεταξύ των άλλων πολύ σπουδαίων που αναφέρονται, επισημαίνει ο Χριστός μία από τις τάσεις που έβαλε ο Θεός στον άνθρωπο, και την οποία αυτός διεστρέβλωσε.
Την φέρει στην επιφάνεια, στηλιτεύει τη διαστροφή και υποδεικνύει την ορθή τοποθέτηση απέναντί της. Η τάση του ανθρώπου είναι ο θησαυρισμός, το να θέλει να θησαυρίζει, να έχει, να κατέχει, να μην αισθάνεται άδειος αλλά γεμάτος.
Ας ακούσουμε τι λέει: «Μὴ θησαυρίζετε ὑμῖν θησαυροὺς ἐπὶ τῆς γῆς, ὅπου σὴς καὶ βρῶσις ἀφανίζει, καὶ ὅπου κλέπται διορύσσουσι καὶ κλέπτουσι• θησαυρίζετε δὲ ὑμῖν θησαυροὺς ἐν οὐρανῷ, ὅπου οὔτε σὴς οὔτε βρῶσις ἀφανίζει, καὶ ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδὲ κλέπτουσιν•»
Σας είπε ο Θεός να θησαυρίζετε. Αλλά όχι όμως εδώ στη γη. Διότι εδώ δεν είναι η μόνιμη κατοικία σας. Εν τω μεταξύ αυτά που συνήθως αποθηκεύετε, άλλα σας τα τρώει ο σκόρος, άλλα σαπίζουν, άλλα σκουριάζουν, άλλα χάνουν την αξία τους και άλλα σας τα κλέβουν. Ακόμη, είναι ανοησία να τα αποθηκεύετε εδώ στη γη, διότι όταν πεθάνετε, όταν φύγετε, δεν θα πάρετε τίποτα. Κανένα υλικό αγαθό!
Φεύγοντας όμως από εδώ θα πάρετε τα έργα σας, τις πράξεις σας. Πώς αποκτήσατε τα αγαθά; Νόμιμα ή παράνομα; Πώς τα διαχειριστήκατε; Για σάς μόνο; Κοιτάξατε γύρω σας; Πού τα αποταμιεύσατε; Στις τράπεζες; Στο χρηματιστήριο; Σε επενδύσεις; Σε ακίνητα; Σε χρυσό;
Εγώ σας υπέδειξα, λέει ο Χριστός, την Τράπεζα. Και η Τράπεζα αυτή είναι ο κάθε πλησίον, που έχει ανάγκη, που πάσχει, που δυσκολεύεται.
Εγώ είμαι η Τράπεζα, λέει ο Χριστός, γιατί στο πρόσωπο των φτωχών, των αρρώστων, των πασχόντων, του κάθε πλησίον, είμαι Εγώ.
«Εφ΄ όσον εποιήσατε ενί τούτων των ελαχίστων, εμοί εποιήσατε». Ματθ. ΚΕ΄ 40
Ερωτά, αγαπητοί μου, ο φιλανθρωπότατος Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ο καταπληκτικός αυτός συνήγορος των φτωχών. «Τι φοβάσαι άνθρωπε; λέγει ο Θεός. Μήπως λιγοστέψουν και χαθούν τα χρήματα εάν δώσεις ελεημοσύνη; Μα, δώσε ελεημοσύνη και τότε θα δεις ότι, δεν θα χαθούν».
Και ο Χριστός δείχνοντας μία άλλη εικόνα λέει: «Κάνετε για τον εαυτό σας βαλάντια (πορτοφόλια) τέτοια που δεν παλιώνουν, αποταμιεύστε τα υλικά αγαθά σας στον ουρανό, μέσω των φτωχών, και έτσι εκεί θα έχετε ένα θησαυρό, που θα είναι ανεξάντλητος».
Σε τελική όμως ανάλυση, αγαπητοί μου, αν προσέξουμε τον επόμενο στίχο, μετά από αυτά που είπε ο Χριστός, θα δούμε ότι τον Κύριο δεν τον ενδιαφέρει τόσο η ηθική πράξη της ελεημοσύνης, αλλά η πίστη πάνω στην οποία αυτή θεμελιώνεται.
Τον ενδιαφέρει από πού πηγάζει η ελεημοσύνη; Γιατί κάνω ή μάλλον για Ποιον κάνω ελεημοσύνη; Η καρδιά μου προς τα που γέρνει; Πού είναι προσκολλημένη; Τι λέει; «Όπου γάρ εστίν ο θησαυρός υμών, εκεί έσται και η καρδία υμών».
Το μεγάλο πρόβλημα του ανθρώπου δεν είναι η πράξη, αλλά η τοποθέτηση της καρδιάς του. Σκοπός του Θεού δεν είναι να φάνε ή να γιατρευθούν οι φτωχοί. Θα μπορούσε να το κάνει αυτό με άπειρους τρόπους. Σκοπός Του είναι να σωθεί ο άνθρωπος.
Και ο άνθρωπος σώζεται όταν αποκολλάται απ’ τα υλικά, απ’ τα γήινα και προσκολλάται στα ουράνια, στο Θεό.
Το δέσιμο με τα γήινα προσφέρει μία φαινομενική ασφάλεια, αλλά προκαλεί συγχρόνως υπερηφάνεια, δουλεία, άγχος, φόβους, αγωνία, σκληρότητα, άρνηση Θεού.
Ενώ η προσκόλληση στο Θεό φέρνει αμεριμνησία, ελευθερία, ευγένεια, πίστη στην πρόνοια του Θεού, αγάπη στον συνάνθρωπο.
Η Εκκλησία μας, με τη σημερινή Ευαγγελική Περικοπή αλλά και με την περίοδο της νηστείας, θέλει θεωρητικά και πρακτικά να μας υποδείξει την αποδέσμευσή μας από τα υλικά αγαθά και την προσκόλλησή μας στο Θεό.
Αν το καταφέρουμε αυτό, τότε η εν Χριστώ ζωή μας, και εύκολη θα είναι και όμορφη.                                                                                                                                        Αμήν.»